En dit kwam uit het onderzoek:

Mentale druk & overbelasting

• Veel moeders voelen zich oververantwoordelijk voor het welzijn van hun kinderen.
• Ze ervaren een continue druk om het “goed te doen” (perfecte moeder zijn, gezond koken, genoeg aandacht geven, geen schermtijd, enz.).
• Burn-outklachten komen vaker voor bij moeders met jonge kinderen, vooral bij degenen die werk en gezin combineren.
• Onderzoek van TNO (2023) toont dat 1 op de 8 jonge moeders burn-outachtige klachten heeft na de bevalling.

Eenzaamheid en sociaal isolement

• Veel moeders geven aan zich emotioneel eenzaam te voelen, ook al zijn ze niet letterlijk alleen.
• Ze missen vaak gelijkgestemden of echte verbinding waarin ruimte is voor hun innerlijke beleving, twijfels en struggles.
• Dit geldt vooral voor moeders met een migratieachtergrond, jonge moeders (<25), of moeders zonder eigen netwerk.

Gebrek aan ondersteuning

• Velen vinden dat er te weinig informele hulp is (familie, vrienden) en dat professionele hulp versnipperd of moeilijk toegankelijk is.
• Moeders ervaren een gebrek aan ondersteuning door de maatschappij, met name bij de overgang naar het moederschap (matrescentie).
• De overgang wordt zelden als transformatie erkend, terwijl het veel impact heeft op identiteit, relaties en eigenwaarde.

Relatieproblemen & scheefgroei in het ouderschap

• Na de komst van een kind verandert de dynamiek tussen partners vaak sterk.
• Veel moeders voelen dat zij het grootste deel van de mentale en fysieke zorglast dragen (”mental load”).
• Dit leidt tot frustratie, ruzies of een gevoel van onzichtbaarheid.

Verlies van eigen identiteit en autonomie

• Moeders geven aan dat ze zichzelf kwijt kunnen raken in hun zorgrol.
• Ze missen tijd voor zichzelf, hun lichaam, hun dromen of werkelijke verlangens.
• Deze identiteitscrisis wordt zelden besproken, maar komt veel voor.

Schuldgevoelens en zelfkritiek

• Moeders voelen zich snel schuldig: als ze werken, als ze niet werken, als ze moe zijn, als ze even afstand nemen.
• Er is veel zelfkritiek, vaak gevoed door sociale media, onrealistische verwachtingen of vergelijkingen met andere moeders.
• Ook komt het “moeten genieten” van het moederschap vaak in conflict met de realiteit.

Slaapproblemen en uitputting

• Slaapgebrek (zeker het eerste jaar) zorgt voor een verhoogd risico op depressieve klachten.
• Uitputting leidt tot prikkelbaarheid, relatieproblemen en het gevoel niet goed genoeg te zijn.

Financiële stress en werk-zorg balans

• Vooral alleenstaande moeders of moeders met flexibele banen ervaren veel financiële onzekerheid.
• De combinatie van werk en jonge kinderen zorgt bij veel vrouwen voor stress en het gevoel continu tekort te schieten.

Bronnen:

1. TNO - Monitor Arbeid: Onderzoek naar werkdruk, mentale gezondheid en de balans tussen werk en zorg.
2. Trimbos-instituut: Onderzoeken naar mentale gezondheid bij jonge ouders, o.a. postnatale depressie.
3. SCP - Ouderschap en emancipatie: Over de verdeling van zorgtaken en hoe ouders het ouderschap ervaren.
4. Centrum voor Jeugd en Gezin / NJi (Nederlands Jeugdinstituut): Publicaties over de psychosociale ondersteuning van ouders.
5. “Moederkracht” van Machteld Huber (Institute for Positive Health): Over veerkracht en positieve gezondheid van moeders.
6. “De geboorte van een moeder” - Daphne Deckers (meer populair, maar gebaseerd op wetenschappelijke inzichten over matrescentie).

En voor wie de cijfers wil weten:

Uit de Monitor Zwangerschap 2023 van het Trimbos-instituut blijkt:

20 % van de vrouwen ervaart depressieve klachten na de bevalling. 25 % ervaart angstklachten en 7 % ervaart (heel) veel stress

Bij baby’s van 7–12 maanden ziet 22 % (heel) veel stress, 23 % depressie en 29 % angstklachten

Burn-outklachten & werkstress

Onder moeders met jonge kinderen – met name werkende moeders – is burn-outklachten een groot risico:

• In de leeftijd van 18–34 jaar ervaart in 2022 29 % van de vrouwen burn-outklachten (een stijging van 25 % in 2020) 
• In totaal kampt 3 % van alle Nederlandse werknemers in 2022 met een burn-out of overspanning als gevolg van werk 
• Specifiek voor vrouwen:
• Bijna 15 % meldt zich ziek met burn-outklachten tegenover 9 % van de mannen
• 1 op 5 vrouwen ervaart langdurige stress of uitputting
• Moeders met jonge kinderen lopen hierbij het grootste risico

Moeders met jonge kinderen lopen hierbij het grootste risico op een burn-out

Een onderzoek van het SCP geeft aan dat 70 % van de ouders met thuiswonende kinderen ervaart dat zij het ‘te druk’ hebben. In deze levensfase besteden zij gemiddeld 58 uur per week aan werk, zorg en huishouden, waardoor er weinig ruimte is voor vrije tijd en ontspanning 

Tussen 3 % en 12 % van ouders ervaart parentale burn-out. In België zegt 5 % van de ouders ernstige klachten te hebben, 70 % daarvan zijn vrouwen. Vaak zijn het juist de moeders die alles tegelijk willen: carrière, goede partner én goede moeder zijn.